โดย พรพิมล ลิ่มเจริญ คอลัมน์ “ใส่บ่าแบกหาม”
ในมติชนสุดสัปดาห์ วันศุกร์ที่ 07 ธันวาคม พ.ศ. 2555 ปีที่ 33 ฉบับที่ 1686 หน้า 73
เธอจ๊ะ
ฉันออกจะภาคภูมิใจเป็นนักหนากับการ์ตูนเรื่อง Brave ผลิตโดยบริษัทพิกซาร์ จัดจำหน่ายโดยบริษัทดิสนี่ย์พิกเจอร์ ที่เป็นหนังเจ้าหญิงแบบไม่มีเจ้าชาย ภูมิใจใกล้เคียงกับสมัยที่เขาหยิบเอามู่หลานมาสร้างเป็นหนังการ์ตูน กับสมัยทำการ์ตูนนีโมให้มีแต่พ่อไม่มีแม่
มนุษย์มีหลายจำพวก ชีวิตมีหลายรูปแบบ อยากให้เด็กๆ ได้รับรู้เรื่องพวกนี้ ยังไม่ต้องเข้าใจมันก็ได้ เอาแค่รับรู้ความหลากหลายของชีวิตและมนุษย์ก็พอ มันก็มีสื่อไม่กี่ประเภทที่สามารถสื่อสาระนี้ไปสู่เด็กๆ ก็มีหนังสือนิทานกับหนังการ์ตูนนี่แหละที่ฉันว่ามันสื่อสารและเกิดการรับรู้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
เรื่อง Brave นี้ เหตุเกิดในดินแดนที่ราบสูงสกอตแลนด์ ภาษาที่พูดกันในหนังก็เลยเป็นภาษาอังกฤษแบบสกอตแลนด์ที่ฟังแปลกหู
ภาษาอังกฤษแบบสกอตแลนด์ชอบมีคำว่า wee
wee มีความหมายเดียวกับคำว่า little แปลว่า เล็ก
Happy Birthday my wee darling!
สุขสันต์วันเกิด ลูกน้อยของพ่อ!
พ่อในที่นี้คือพระราชาเฟอร์กัสอวยพรวันเกิดให้เจ้าหญิงเมริด้า ลูกสาวคนเดียวหรือนางเอกของเรานั่นเอง
เจ้าหญิงเมริด้าแนะนำน้องชายให้เราเหล่าผู้ชมได้รู้จัก
I became a sister, to three new brothers!
The princes: Hamish, Hubert and Harris.
Wee devils, more like.
ฉันเป็นพี่สาว มีน้องชาย 3 คน
เจ้าชายฮามิช ฮิวเบิร์ต และแฮริส
แต่เรียกปีศาจตัวน้อยจะเหมาะกว่า
เจ้าชายยังเล็กอยู่มาก ดื้อและซน ยังต้องให้แม่หรือราชินีเอเลนอร์บังคับให้กินอาหาร
It"s just a wee sheep stomach! มันก็แค่กระเพาะเล็กๆ ของแกะ
It"s delicious! Mmm. อร่อยน้า!
เจ้าชายตัวน้อยทั้งสามไม่ยอมกิน "Haggis"
แฮกกิสเป็นอาหารประจำชาติสกอตแลนด์ มันคือกระเพาะแกะยัดไส้แล้วเอาไปต้ม ไส้ก็มีส่วนผสมไม่เยอะอะไร ก็มีหัวใจ ตับ และปอดของแพะ เอามาต้มแล้วก็สับละเอียด ผสมกับหัวหอม โอ๊ตมีล และปรุงรส
ชีวิตนี้ฉันก็เคยกินแฮกกิสอยู่สองครั้ง ฉันก็ว่าอร่อยหนา ฉันไม่ได้มีปัญหากับการกินเครื่องในสัตว์นี่นะ เพราะชาวเอเชียอย่างเรากินเครื่องในหลายชนิดหลายแบบ จะต้มพะโล้ ต้มตือฮวน พวกเราก็กินกันได้อร่อยอยู่เสมอ แต่ชาวตะวันตกขยะแขยงเครื่องในเป็นทุนเดิม
แฮกกิสก็เลยหยุมแหยะในสายตาเขา
เนื่องในวันเกิดของเจ้าหญิงเมริด้า พระราชาก็มอบธนูคันงามให้หนึ่งคัน เจ้าหญิงดีพระทัยหน้าบาน
A bow, Fergus?
She"s a lady! Oh!
ธนูเหรอ เฟอร์กัส
ลูกเป็นกุลสตรีนะ โธ่
ก็มีแต่พระราชินีที่ไม่เห็นด้วย เลี้ยงลูกมาตนเป็นสาว อายุอานามพร้อมเป็นฝั่งเป็นฝาได้แล้ว ไหงสามีให้ธนูลูกสาวเช่นนี้เล่า ลูกไม่ใช่เจ้าชายสักหน่อย
เจ้าหญิงเป็นตัวของตัวเอง แต่ในขณะเดียวกันก็ฝืนใจทำตามพระราชหฤทัยพระราชมารดา ฝืนทนถูกดุถูกว่า
A princess does not chortle!
เจ้าหญิงเขาไม่หัวเราะ
ดังแบบนั้นหรอก
chortle คือ chuckle ผสมกับ snort
ถ้าอ่านนิยายบ่อยๆ จะรู้ว่า chuckle คือการหัวเราะหึๆ พระเอกนิยายชอบทำ เรื่องไหนเรื่องนั้น ฉันอ่านมาแต่เล็กแต่น้อย มีหัวเราะหึๆ ทุกเรื่อง
snort คือ เวลาเราหายใจเข้าแรงๆ ให้เสียงเหมือนหมูเวลามันหายใจออกดังคร่อก
chortle ก็เลยแปลว่า เวลาเราหัวเราะเป็นห้วงๆ ในขณะที่สูดลมหายใจแรงๆ เข้าไปให้เสียงเหมือนหมูดังคร่อก
เจ้าหญิงเชื่อในโชคชะตาฟ้าลิขิต
You know, some say, that will-o"-the wisps
lead you to your fate.
บางคนเล่าว่า ลูกไฟวิลโลวิสพ์
นำเราไปสู่โชคชะตา
เพราะว่างๆ เจ้าหญิงก็จะเห็นลูกไฟกลมๆ ที่ฝาหรั่งเรียกว่า วิลโลวิสพ์ ซึ่งเป็นแบบเดียวกับ Jack-O-Lantern ที่เราจะรู้ว่ามันมาก็ตอนมันไปกะพริบวิบแวบให้ฟักทองแกะสลักของเราสว่างวาบประหนึ่งมีคนไปจุดเทียนในนั้น
เจ้าหญิงก็จะเห็นลูกไฟกลมๆ ทีไรก็จะเดินตาม พอเดินไปใกล้ ลูกไฟก็จะเขยิบห่างออกไปให้ไล่ตาม
พระราชินีเห็นว่าการแต่งงานเป็นประเพณี ต้องปฏิบัติ ก็จัดหาเจ้าชายต่างเมืองมาให้เลือก
Oh, Merida, it"s marriage.
It"s not the end of the world.
เมริด้า แต่งงานน่ะนะ
โลกไม่ได้แตกเสียหน่อย
แม่ไม่เข้าใจลูก ลูกยิงธนูแม่นกว่าเจ้าชายพวกนั้นอีก แม่จะให้ลูกไปแต่งงานกับเขาได้ไง
พูดถึงเรื่องโลกถึงจุดจบ เธอตื่นเต้นไหม ฉันตื่นเต้นมาก เดือนหน้าแล้วนะ มันมาถึงจนได้ วันที่ 21 ธันวาคม ค.ศ.2012 วันที่ปฏิทินของชนเผ่ามายันหยุดลงตรงนั้น แล้วเนิ่นนานผ่านมาเขาทายกันขรมว่าโลกจะแตก แต่ตอนนี้มันกำลังจะมาถึงจริงๆ แล้ว โลกไม่แตกหรอกฉันว่า แต่ตื่นเต้นว่าพอวันนั้นมาถึงจริงๆ เขาจะตีความปฏิทินของชนเผ่ามายันกันว่าอย่างไรต่อไป?!
เจ้าหญิงและแม่เริ่มมีความเห็นไม่ลงรอยกันถี่ขึ้นถี่ขึ้น
ที่แย่คือเจ้าหญิงได้เจอลูกไฟอีก และคราวนี้ลูกไฟนำไปสู่แม่มด
I want a spell to change my mom.
That will change my fate.
ฉันอยากได้คำสาปทำให้แม่เปลี่ยน
โชคชะตาฉันจะได้เปลี่ยนตาม
เจ้าหญิงนะเจ้าหญิง อยากเปลี่ยนโชคชะตาฟ้าลิขิตของตัวเองก็เข้าใจได้ หาทางเปลี่ยนไป แต่จะเปลี่ยนแม่ทำไมเล่า?
ครั้นวันหนึ่งก็ถึงกาลแตกหัก
I am the queen!
You listen to me!
แม่เป็นราชินี!
ลูกต้องฟังแม่!
And you"re a beast!
That"s what you are!
I"d rather die than be like you!
แม่ใจร้าย แม่ใจยักษ์
ลูกตายไปเสีย
ยังดีกว่าเป็นเหมือนแม่
แล้วคำสาปที่เจ้าหญิงก็แผลงฤทธิ์ แม่เปลี่ยนร่าง จากคนไปเป็นหมีตัวใหญ่ เจ้าหญิงจึงจำต้องพาแม่หนี เพราะพ่อและเพื่อนพ่อหลงใหลการล่าหมีเสียขนาดนั้น เจ้าหญิงต้องหาทางทำให้แม่กลับคืนสภาพเดิม และมีเวลาเพียง 2 วัน ไม่งั้นแม่จะกลายเป็นหมีตลอดกาล
สนุกจัง ชอบมาก เจ้าหญิงผู้ซึ่งได้รับบทเรียน เพื่อจะได้รู้จักความรับผิดชอบ ได้ใช้ความเก่งกาจของตัวเองให้ถูกทาง และเป็นคนดีขึ้นได้ด้วยตัวของตัวเอง เป็นคนดีต้องผ่านแบบฝึกหัด ต้องได้รับบทเรียน ถึงจะได้เป็นคนเก่ง คนดี และมีความสุข
ฉันเอง
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
เคยเสนอครั้งก่อน - BRAVE “สตรีนิยม” โดย นพมาส แววหงส์
ที่ http://botkwamdee.blogspot.com/2012/08/nm-brave.html
.