โดย พรพิมล ลิ่มเจริญ คอลัมน์ “ใส่บ่าแบกหาม”
ในมติชนสุดสัปดาห์ วันศุกร์ที่ 09 พฤศจิกายน พ.ศ. 2555 ปีที่ 33 ฉบับที่ 1682 หน้า 73
เธอจ๊ะ
Batman Actor Christian Bale Honors Acvtivist Chen Guangcheng.
เมื่อ 2-3 อาทิตย์ที่แล้ว มีพาดหัวข่าวในหนังสือพิมพ์ต่างประเทศหลายฉบับแบบนี้ อ่านแล้วฟังประหลาด นักแสดงแบ็ทแมนไปให้รางวัลนักเคลื่อนไหวชาวจีน
คริสเฌน เบล แสดงเป็นแบ็ทแมนก็จริง แต่มีความเกี่ยวข้องกับประเทศมากกว่านั้นคือ ได้แสดงภาพยนตร์เรื่อง The Flowers of War ภาพยนตร์จีนที่กำกับการแสดงโดยจางอี้โหมว
หนังเรื่องนี้ดังไหม?
ดังสิ ดังในเมืองจีน ข่าวกล่าวว่าทำเงินไป 81 ล้านแหรียญอเมริกัน ในเวลาที่เข้าฉายเพียง 17 วัน แต่ในตลาดอเมริกันย่ำแย่ได้แค่ 3 แสนกว่าเหรียญ ก็ได้พาดหัวข่าวแบบนี้
The Flowers of War เป็นหนังจีน เกี่ยวกับชีวิต สงคราม
เขาก็ตั้งชื่อกันเก่งๆ นะ ก่อนหน้านี้มีชื่อ Nanjing Heroes แล้วก็ชื่อ 13 Flowers of Nanjing สุดท้ายมาจบที่ชื่อ The Flowers of War
สงครามครั้งนี้ก็สมัยเดียวกับสงครามนานกิง ปี ค.ศ.1937 สงครามที่มี การข่มขืน การทารุณกรรม การสังหารหมู่ สงครามที่ถ้าเราได้รู้เราจะเข้าใจความบาดหมางระหว่างประเทศญี่ปุ่นและประเทศจีน
After twenty days of continuous bombing,
Nanking finally fell to the Japanese.
It was December the 13th, 1937.
หลังระเบิดลงอย่างต่อเนื่องถึง 20 วัน
นานกิงล่มสลายให้ชาวญี่ปุ่น
วันนั้นวันที่ 13 ธันวาคม 1973
สงครามน่ากลัว
Nanking was no longer able to put up a fight,
and those left behind, ran for their lives.
นานกิงสู้ต่อไปไม่ได้แล้ว
คนที่อยู่หลังต้องหนีเอาตัวรอดเอง
ไม่ต้องมีสงคราม เราก็ต้องเอาตัวให้รอด สงครามทำให้การเอาตัวรอดยากขึ้น
ต้องวิ่งให้เร็ว หมายถึงวิ่งจริงๆ เพราะทหารวิ่งไล่ยิงไม่เห็นแก่เหน็ดแก่เหนื่อย
พระเอกของเรื่องเป็นชาวอเมริกันชื่อ จอห์น นามสกุลมิลเลอร์ ประกอบอาชีพเป็น mortician หรือก็คือ สัปเหร่อ
แกหนีช้าเพราะมัวแต่จะกวาดเก็บทรัพย์สินที่หลงๆ เหลือๆ
พระเอกของเราจับพลัดจับผลูมาเจอกลุ่มนักเรียนหญิงโรงเรียนคอนแวนต์กับผู้ดูแลนักเรียนที่อายุอานามประมาณกัน วิ่งหนีตายมาด้วยกัน
Your face is the way out of here.
The Japanese won"t touch Westerners.
หน้าคุณน่ะใช้เป็นใบผ่านทางได้
พวกญี่ปุ่นไม่แตะต้องพวกตะวันตก
จนได้เข้าไปในโบสถ์ เพราะมีทหารที่เหลืออยู่คอยช่วย แต่จำนวนทหารก็เหลือน้อยเต็มที เห็นแววพ่ายแพ้ถึงแก่ชีวิตอยู่ไหวๆ
ทหารหนึ่งนายแบกเพื่อนทหารบาดเจ็บ ลมหายใจก็แผ่วและช้าลงเรื่อยๆ แล้ว มาฝากไว้ที่โบสถ์
I want him to be in a warm place
before he dies.
ผมอยากให้เขาอยู่ที่อุ่นๆ
ก่อนตาย
ก่อนออกไปสู้แม้จะเหลืออยู่เพียงคนเดียว ทหารกำชับคุณจอห์นก่อนออกไปทำหน้าที่ให้เต็มความสามารถและแรงใจแรงกายที่ยังเหลือ แม้จะน้อยเต็มที
The students can"t end up in the hands of the Japanese.
Otherwise my men would have died for nothing.
นักเรียนตกไปอยู่ในมือพวกญี่ปุ่นไม่ได้
ไม่งั้นทหารของผมจะตายเสียเปล่า
เริ่มเรื่อง คุณจอห์นยังเอาแต่เมาเหล้าเละเทะเหลวไหล ไม่ใส่ใจสงคราม มีนางโสเภณี 13 นางมาขออาศัย คุณจอห์นยิ่งใจชื่นบาน
แต่เหตุการณ์ที่ผ่านเข้ามาทำให้คุณจอห์นเรียนรู้
กองทหารญี่ปุ่นกองใหม่มาลาดตระเวน ก็เกิดเรื่องวิ่งไล่จับเด็กเรียนหญิงไปข่มขืน
You"re honorable men,
behave honorably!
พวกคุณมีเกียรติยศ
ทำตัวให้สมกับเกียรติกับยศสิ!
คุณจอห์นหายเมาเป็นปลิดทิ้ง ไหนๆ สมมติตัวเองเป็นบาทหลวง ใส่ชุดบาทหลวงอยู่ ก็ทำท่าให้เหมือนว่าเป็นจริงๆ เสียเลย ตะโกนลั่นใส่
ก็ได้ทหารนายเดียวที่ยังเหลือนายนั้นมาแก้ไขสถานการณ์
ทหารคนสุดท้ายก็ได้ทำหน้าที่อย่างเต็มภาคภูมิเป็นครั้งสุดท้าย
ทำไมทหารเป็นอย่างนี้ ไม่ใช่เฉพาะญี่ปุ่น เกิดสงครามก็เลวร้ายแล้ว มาฆ่าแกงกัน แล้วยังเป็นส่วนให้เกิดเรื่องข่มขืนผู้หญิงอีก
ทหารญี่ปุ่นชั่วร้ายกองนั้นจากไป ก็มีท่านนายพลกับทหารกองใหม่มาขอโทษ
คุณจอห์นได้ทีก็ถามแกมตำหนิว่าทำไมเป็นเช่นนั้น
In the middle of a war,
occasional unfortunate
behavior is inevitable.
เวลามีสงคราม
พฤติกรรมร้ายๆ บางอย่าง
ก็หลีกเลี่ยงไม่ได้
ท่านนายพลญี่ปุ่นนี้ดูเหมือนจะดี เล่นเปียโนได้ มีสุนทรียะทางดนตรี
แต่สุดท้ายก็มาสั่งว่าจะพาตัวนักเรียนหญิงไปจากโบสถ์
เด็กหญิงจะฆ่าตัวตายหมู่ เพราะรู้ดีว่าการไปกับทหารญี่ปุ่นหมายถึงอะไรได้บ้าง?
ก็ได้นางโสเภณีช่วยไว้
We will go in your place.
เราจะไปให้แทน
นางโสเภณีจะไปแทนให้!
คุณจอห์นอธิบายให้เด็กๆ สบายใจ ว่าไม่เป็นไรหรอก นางเหล่านั้นเอาตัวรอดได้
These women if they came
face to face with the devil himself,
he"d be putty in their hands.
ต่อให้นางเหล่านั้น
ประจันหน้ากับมารร้าย
มารก็ต้องยอมศิโรราบพวกนาง
putty in someone"s hands แปลว่ายอมทำตามคนคนนั้นทุกๆ เรื่อง เช่น Your are putty in your mother"s hands. แปลว่า แม่ว่าไงเธอก็ว่างั้นตามแม่ทุกเรื่องเลย
คนหนึ่งยอมสละเพื่ออีกคนหนึ่ง พูดยากใช่ไหมเรื่องแบบนี้
ชีวิตมนุษย์สำคัญเท่ากัน แต่ดูเหมือนจะมีค่าไม่เท่ากันก็ได้
หนังเรื่องนี้ดูแล้วสะเทือนใจ และจะสงสัยว่าเราจะมีวิธีสอนประวัติศาสตร์กันอย่างไรดี ให้เข้าใจกัน
ไม่ใช่ใช้เป็นเหตุแห่งความเกลียดชังระหว่างกัน
ฉันเอง
.
