โดย พรพิมล ลิ่มเจริญ คอลัมน์ “ใส่บ่าแบกหาม”
ในมติชนสุดสัปดาห์ วันศุกร์ที่ 16 พฤศจิกายน พ.ศ. 2555 ปีที่ 33 ฉบับที่ 1683 หน้า 73
เธอจ๊ะ
ฉันว่าผู้หญิงเก่งของแต่ละคนมีคุณลักษณะแตกต่างกันไป
จะว่าไปฉันไม่ใคร่ชอบคำว่า "ผู้หญิงเก่ง" มันให้คำจำกัดความแบบแคบ ดูเวลาองค์กรเขาจัดรายการมอบรางวัลสิ ก็จะมักมอบให้นักร้องนักแสดง คนมีชื่อเสียง
พวกเราก็เลยจะมีภาพผู้หญิงเก่งว่า เก่งร้องเพลง เก่งการแสดง
ณ วินาทีนี้ เก่งที่สุดในใจฉัน นอกจาก คุณฮิลลารี คลินตัน แล้ว ก็จะมีคุณ Ladda Tammy Duckworth ส.ส.หญิงเชื้อสายเอเชียคนแรก และคุณลัดดาเป็นคนไทย คุณลัดดาชนะทุกเงื่อนไข ชนะใจฉันแบบยังไม่ต้องนับว่าเป็นคนไทยหรือเอเชีย ชนะตั้งแต่เป็นทหาร ไปรบสงครามอิรักในฐานะผู้ช่วยนักบินเฮลิคอปเตอร์ ถูกกับระเบิด สูญเสียขาทั้งสองข้าง ทุกวันนี้ใส่ขาเทียมทั้งสองข้างเดินเหินคล่องแคล่ว จนมาทำงานการเมือง อาสาไปเป็นผู้แทนประชาชน แม้ไม่ได้รับการเลือกตั้ง ก็พยายาม และได้รับการเลือกตั้งในที่สุด
เราจึงจะได้พบเห็นคุณลัดดาในสื่อต่างๆ ตอนนี้มีสองเรื่องที่ประหลาดใจฉัน
คุณลัดดาเป็นผู้แทนจากรัฐ Illinois อิลลินอย อ่านว่า อิล-ลิ-นอย ไม่ต้องมีเสียง "ส" แต่เหล่าผู้ประกาศข่าวเห็นแสดงความสามารถใส่เสียงก็ "ส" ที่ท้ายคำกันเป็นแถว เฮ้อ!
ในหนังสือพิมพ์ไทยฉบับภาษาอังกฤษฉบับหนึ่งก็ประหลาด ขนานนามเธอว่า Ms.Ladda
ฉันอยากบอกเธอแค่ว่า กฎกติกาที่เราร่ำเรียนกันมายังไม่เปลี่ยนแปลงไปไหน ถ้าเราจะขานนามฝรั่งโดยแบบมีตำแหน่งหน้า เราก็ควรจะต้องขานเขาด้วยนามสกุล เช่น ว่า Ms.Duckworth
หรือหนังสือพิมพ์ไทยฉบับภาษาอังกฤษบางฉบับขานว่า Duckworth ซึ่งก็สุภาพดี ฝาหรั่งผู้ถูกขนานนามก็จะรับทราบว่าเราให้เกียรติ
แต่ถ้าเป็นไทยเราก็ขานว่า คุณลัดดา พอมาขานเป็น "มิส ลัดดา" ฟังคล้ายเราไม่แตกฉานภาษาอังกฤษยังไงพิกล เรื่องง่ายๆ แท้ๆ
Female Agents เป็นหนังฝรั่งเศส ชื่อภาษาฝรั่งเศสชื่อ Les Femmes de l"ombre มีน้อง โซฟี มาร์โซ เป็นนักแสดงนำ
เป็นเรื่องราวชีวิตในประวัติศาสตร์ของนักสู้หญิงสมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 ถูกส่งตัวไปปฏิบัติภารกิจลับในหมู่ทหารเยอรมัน มี Lise Villameur เป็นผู้นำกลุ่ม Special Operations Executive (SOE) ก่อตั้งโดยท่านนายกรัฐมนตรี เซอร์วินสตัน เชอร์ชิล
Jean-Paul Salom- ผู้กำกับฯ คิดสร้างหนังเรื่องนี้ก็เนื่องด้วยว่าได้อ่านบทความในหนังสือพิมพ์ The Times เกี่ยวกับ Lise Villameur จากหน้าที่ประกาศข่าวมรณกรรมอุทิศให้ เธอเสียชีวิตเมื่ออายุ 98 ปี
คุณซโลโม่ผู้กำกับฯ ก็มาค้นคว้าหาความรู้ต่อ มีนักประวัติศาสตร์ช่วยค้นคว้า พบว่ากลุ่ม SOE มีผู้หญิงร่วมทำงานมากกว่า 50 คน ได้รับการฝึกซ้อมการปฏิบัติภารกิจก่อนที่ประเทศอังกฤษ แล้วค่อยถูกส่งตัวไปปฏิบัติภารกิจจริงที่ประเทศฝรั่งเศส ซึ่งขณะนั้นถูกเยอรมนีภายใต้การนำของฮิตเลอร์ยึดครอง
ผู้หญิงในสนามรบแตกต่างจากผู้ชาย คุณผู้กำกับฯ ยกตัวอย่างภาพที่เห็นชัดเจนคือ ผู้หญิงก็จะขี่จักรยานมีตะกร้าหน้ารถ แต่ในตะกร้านั่นแหละมีปืนใส่ไว้พร้อมยิง
ในหนังนางเอกชื่อ หลุยส์ เป็นผู้นำกลุ่ม หน้าที่หลักๆ ก็คือจัดการหาที่ซ่อนตัวให้สาวอื่นผู้ร่วมกระบวนการ คอยดำเนินการลับรับส่งเสบียง อำนวยความสะดวกให้สายลับให้ทหารอังกฤษที่เข้าสู่ประเทศระยะต้นๆ
เรื่องก็เริ่มที่คุณหลุยส์ถูกเรียกตัวมามอบหมายงาน
พี่ชายของคุณหลุยส์ก็เป็นหัวหน้าการปฏิบัติการครั้งนี้
คุณหลุยส์มีสามี ที่พี่ชายไม่ชอบ ตายไปแล้วในสงคราม พี่ชายก็ยังไม่ชอบ
I never got what you saw in him.
Not to mention he was a communist.
ไม่เคยเข้าใจว่าเธอเห็นอะไรในตัวเขา
นี่ยังไม่นับว่าเป็นคอมมิวนิสต์นะ
พี่ชายพูดจาไม่เข้าหู แต่เพื่อชาติ พี่น้องต้องลืมเรื่องบาดหมาง ต้องร่วมมือกัน
เริ่มจากการหาพลพรรค ระดมสาวมาอีก 4 นาง รวมคุณหลุยส์เป็น 5 นาง
Making bombs without blowing them up is frustrating.
ประกอบระเบิดโดยไม่ให้มันระเบิด มันช่างน่าท้อแท้สิ้นดี
สาวนางหนึ่งยินดีกับโอกาสใหม่ แต่ในใจก็ยังกล้าๆ กลัวๆ ด้วยความที่ไม่ได้เป็นทหารอาชีพ
ภารกิจแรก คือ ไปช่วยสายลับอังกฤษที่ตกอยู่ในเงื้อมมือของทหารนาซีกลับประเทศ
ผู้ก่อการลับหญิงของเราต้องทำตั้งแต่กระโดดร่มลงมาจากเครื่องบินรบ ระหกระเหินเดินป่าเข้ามาในเมือง หลบหลีกทหารนาซีให้ได้ ไปจนเต้นระบำโป๊เพื่อเบี่ยงเบนความสนใจ เพื่อให้เพื่อนที่เหลือสบโอกาส ไปช่วยสายลับอังกฤษออกมาได้
แต่ละนางจะได้รับแคปซูลยาพิษ เมื่อใดที่ถูกพวกนาซีจับตัวไปและแน่ใจว่าไม่รอด จะได้ใช้ยาพิษให้เป็นประโยชน์
Always remember, talking too soon
can cost people their lives.
จงจำไว้ว่า ปริปากเร็วเกินไป
คนอื่นจะถึงแก่ชีวิตได้
ก่อนแยกย้ายกันไปทำงาน สาวทั้ง 5 นางได้รับการย้ำเตือน
น่ากลัวน่ะสิ โดนจับไปเป็นตัวประกัน เหล่านาซีก็ต้องบีบบังคับให้พูด ให้เอื้อนเอ่ยความลับของทางราชการให้ได้ เหล่านาซีก็ใจร้ายใช้ได้ คิดออกว่าต้องสร้างค่ายกักกันกระทำทารุณโดยเจตนา ชาวยิวตายไป 3 ล้านกว่าคน เรื่องทรมานให้ตัวประกันพูดความลับ ก็ต้องมีวิธีการร้อยแปด
เยอรมันอยากรู้เรื่องอะไร?
ท่านนายพลที่รับผิดชอบเรื่องนี้พยายามอย่างยิ่งยวดในการหาคำตอบ
ทำไมส่งนักธรณีวิทยามาที่หาดนอร์มังดี?
Why was the geologist so important to you?
What did his message mean?
ทำไมนักธรณีวิทยาสำคัญต่อคุณนัก?
ข้อความนั้นหมายความว่ากระไร?
พี่ชายของคุณหลุยส์ถูกจับมาก่อน โดนทรมานก่อน แต่ไม่ยอมปริปากใดใด
ท่านนายพลชาวเยอรมันได้แต่สงสัย?
Compass, readings, samples...
มีทั้งเข็มทิศ ผลที่บันทึกไว้
ตัวอย่างที่เก็บไว้
เอาของพวกนี้ไปทำไม? รบกันอยู่ดีๆ ทำไมไม่ผลิตปืน กลับส่งคนมาสำรวจพื้นที่ สำรวจดินทราย
เยอรมันคาดไม่ถึงว่าอเมริกาเขาจะสร้างท่าเรือลอยน้ำ เตรียมการยกพลขึ้นบก "พล" ที่ว่านี้ปาเข้าไปเป็นแสนคนเจียว ท่าเรือนี้ใหญ่ยักษ์ขนาดมีรันเวย์ให้เครื่องบินบินขึ้นบินลงได้ รถบรรทุกวิ่งไปมาระหว่างท่าเรือลอยน้ำกับหาดได้
To build a floating port
with pontoons between them.
An artificial port allows the Americans
to land anywhere in Normandy.
การสร้างท่าเรือลอยน้ำ
มีโป๊ะต่อตัวยาว
อเมริกันจะยกพลขึ้นบก
ที่ใดก็ได้ในนอร์มังดี
บันทึกประวัติศาสตร์ว่า วันดีเดย์วันที่ 6 มิถุนายน 1944 เรือรบกว่า 1,000 ลำ ขนทหาร 156,000 นายขึ้นฝั่งที่หาดนอร์มังดี 6 วันต่อมารวมมีทหารขึ้นบกได้ 3 แสนกว่านายเจียว
ฉลาดมาก คือจะชนะเยอรมันได้ ทหารต้องเยอะ อาวุธต้องไม่ขาดมือ ในเมื่อเยอรมันยึดครองท่าเรือทุกแห่ง หาทางขึ้นไม่ได้ อเมริกาก็ออกแบบและสร้างท่าเรือนี้เอง และชนะสงครามในที่สุด
ชีวิตสาวทั้ง 5 นางของเราก็เป็นเศษเสี้ยวเล็กๆ แต่สำคัญไม่ยิ่งหย่อนกว่าใคร ดูแล้วฮึกเหิมกล้าหาญ ภูมิใจ
หนังเรื่องนี้เสียอยู่อย่างเดียว เขาตัดเอาเนื้อหามาสร้างเป็นหนังน้อยนิด อ่านสัมภาษณ์คุณหลุยส์ในชีวิตจริง มันลำบากลำบน เสี่ยงตายหลากหลายรูปแบบมากกว่านี้อีก เอาเป็นว่าต้องอ่านเพิ่มเติมถ้าอยากรู้เรื่องราวมากกว่านี้
ฉันเอง
.
