โดย นายแพทย์ประเสริฐ ผลิตผลการพิมพ์ คอลัมน์ การ์ตูนที่รัก
ในมติชนสุดสัปดาห์ วันศุกร์ที่ 05 ตุลาคม พ.ศ. 2555 ปีที่ 32 ฉบับที่ 1677 หน้า 71
พฤษภาคม 2552 การ์ตูนไทยสตูดิโอ สยามอินเตอร์คอมิกส์ วางจำหน่าย SHOCKOLATE รวมการ์ตูนสั้นของเดอะดวง วีระชัย ดวงพลา
"ทำไมมนุษย์ถึงชอบกินเรานัก" ก้อนช็อกโกแลตถาม "เอาล่ะ" กึ๊ด! คือเสียงมันดึงแขนตัวเอง ปึด!! คือเสียงแขนที่หลุดจากร่าง อา!! เจ็บเหลือเกิน คำตอบอยู่ตรงหน้าเราแล้ว งั่มงั่มงั่ม ถึงว่า ทำไมมนุษย์ชอบกินจัง งั่มงั่มงั่ม มันกินไม่หยุด จนหมดทั้งตัว
เป็นการ์ตูนรวมเรื่องสั้นสยองขวัญสไตล์เดอะดวง เดอะดวงมีข้อได้เปรียบตรงลายเส้นของเขาที่มีเสน่ห์เฉพาะตัวแท้จริง เฉกเช่นเดียวกับผู้เป็นบิดา นักเขียนการ์ตูนบางคนมีลายเส้นการ์ตูนที่เห็นก็เป็นสุข
สำหรับเล่มนี้ รางวัลยอดเยี่ยมของการ์ตูนที่รัก ขอมอบให้แก่เรื่อง GAME OVER
"ถ้านายแพ้ ความทรงจำจะค่อยๆ หายไป แต่ถ้าชนะก็จะได้ความทรงจำคืน" เป็นชายชุดดำหมวกดำยื่นข้อเสนอให้แก่เด็กชาย "พร้อมกับเงินล้านนึง"
วันต่อมา เด็กชายไปที่ร้านเกมของชายชุดดำ ข้างในดูมืดทึมบรรยากาศไม่น่าไว้วางใจ มีเด็กติดเกมหลายคนนั่งเล่นอยู่ก่อนแล้ว เด็กชายนั่งลงเล่นเกมถึงเย็นจนกระทั่งร้านปิด เมื่อเดินออกมาพบเพื่อนทัก
"ใครวะ?" เด็กชายตาลอย เหมือนเด็กติดเกมที่เพิ่งเงยหน้าจากจอคอมพิวเตอร์ทั่วไป
"นั่นน่ะ เพื่อนนายนะ จำไม่ได้เรอะ" ชายชุดดำว่า "อยากจำได้มั้ยล่ะ?" ชายชุดดำถามต่อ "เล่นให้ชนะสิ แถมยังได้เงินล้านด้วยนะ"
วันรุ่งขึ้นเด็กชายมาเล่นเกมอีก ได้บ้างเสียบ้าง เวลาผ่านไป เด็กชายซูบผอมตาลึกโหล
"ไง ตอนนี้จำอะไรได้มั่ง?" ชายชุดดำถามให้แน่ใจ
"พะ พ่อ... แม่..." เด็กชายพยายามนึก
"โฮ่! ยังจำได้บ้างนี่ เอางี้มั้ย? ถ้านายชนะตานี้ ฉันจะให้ล้านนึงพร้อมกับความทรงจำทั้งหมดคืน"
โปรดติดตามตอนจบ
แต่ก่อนเราไม่เคยรู้ว่าเกมและการพนันมีผลเสียต่อเนื้อสมองอย่างถาวร เรามักพูดถึงเกมเพียงว่าทำให้ติด เสียสุขภาพและการเรียน เราคิดถึงการพนันเพียงว่าทำให้เสียทรัพย์และเป็นหนี้ถูกตามทวง จนกระทั่งไม่กี่ปีนี้เองที่ความก้าวหน้าทางวิทยาศาสตร์ด้านสมอง (Neuroscience) พบว่าสมองของคนเรายังคงพัฒนาอย่างต่อเนื่องแม้ว่าจะพ้นวัยทารกมาแล้ว
เคยมีคำสอนประเภทว่าเซลล์สมองของคนเรามีจำนวนคงที่หลังจากขวบปีที่หนึ่ง ดังนั้น ทารกควรได้รับนมเต็มที่ในสิบสองเดือนแรกเพื่อสร้างเซลล์สมองจำนวนมากที่สุดก่อนที่จะปิดบัญชีหลังจากนั้น งานวิจัยช่วงหลังพบว่าเซลล์สมองของเด็กอายุ 9 ปี มีจำนวนมากกว่าเซลล์สมองของเด็กอายุ 15 ปี อย่างเห็นได้ชัด นั่นคือมีการสลายเซลล์สมองในระหว่างเวลานั้น กระบวนการนี้เรียกว่า pruning แปลตรงตัวว่าตัดตอน
คำอธิบายคือเมื่อเด็กอายุเก้าขวบ สมองอัดแน่นไปด้วยเซลล์สมอง (neurons) ปลายประสาท (synapses) และวงจรประสาท (neural networks) จำนวนมาก มากจนรก ธรรมชาติจะเริ่มดำเนินการสลายวงจรประสาทที่ไม่ค่อยใช้งานทิ้งไปและอนุรักษ์วงจรประสาทที่ใช้งานบ่อยกว่าเอาไว้
หากเปรียบสมองเป็นพีซียู สมองกำลังจะเริ่มกระบวนการ defragment ตัวเองครั้งใหญ่ โดยเฉพาะอย่างยิ่งที่บริเวณสมองส่วนหน้า (prefrontal cortex) ซึ่งรับผิดชอบการคาดการณ์ไปข้างหน้า วางแผนระยะยาว และค้นหาทางเลือกด้วยเหตุผล ซึ่งเป็นคุณสมบัติที่มนุษย์ต่างจากสัตว์
ถ้าเด็กคนไหนเอาแต่เล่นเกมหรือการพนัน สมองจะอนุรักษ์วงจรประสาทที่ใช้เล่นเกมและการพนันเอาไว้ สลายวงจรประสาทอื่นๆ ที่ไม่ค่อยได้ใช้ทิ้งไปอย่างถาวร ปัญหาเด็กติดเกมหรือการพนันจึงมิใช่แค่เรื่องติดไม่ติดแต่เป็นเรื่องการสูญเสียความสามารถชั้นสูงของสมองส่วนหน้าไปอย่างมิหวนกลับ
เหมือนที่เดอะดวงเขียนเปรียบเปรยในการ์ตูนเรื่องนี้ GAME OVER ซึ่งมีความหมายว่า LIFE OVER ด้วย
ถัดจาก SHOCKOLATE เดอะดวงเขียน i AM ของการ์ตูนไทยสตูดิโอ สยามอินเตอร์คอมิกส์เช่นกัน รางวัลยอดเยี่ยมของการ์ตูนที่รักมอบให้แก่เรื่อง PROBLEM
"แม่ ขอตังค์ซื้อหุนยนต์" ที่จริงเดอะดวงเขียนเรื่องเด็กชายอยากได้หุ่นยนต์ไว้หลายที่
"ผมต้องเริ่มเล่นพนันเพราะหุ่นยนต์กระป๋องบ้าๆ นั่น" เป็นกลไกทางจิตของบุคคลที่ประพฤติผิดทั่วๆ ไปที่มักใช้วิธี projection คือโยนความผิดไปที่คนอื่นหรืออะไรอย่างอื่น แทนที่จะรู้ตัวว่าตนเองเป็นคนเริ่ม
"ผมหาได้มากกว่านั้นอีก ไม่ต้องแบมือขอตังค์แม่อีกแล้ว" "เรียนก็เรียนไม่จบแต่มีลูกเมีย เจ๋งมั้ยล่ะ" "ความรู้ก็ไม่มีแต่ผมมีวิธีเลี้ยงครอบครัวตามแบบฉบับของผม" "เล่นอังกฤษล้านนึงเลย" เดอะดวงเป็น storyteller ที่ดี เขาเล่าเรื่องพัฒนาการของนักพนันคนหนึ่ง
"เสียเงิน" "เสียครอบครัว" "เหล้า เพื่อปลอบใจยามมีทุกข์"
"ไอ้เวรนี่ไงที่ติดตังค์บ่อนเราอยู่ หยุดนะโว้ย!" เดอะดวงเล่าเรื่องนักพนันขาลง หนี้สินพ้นตัวต้องคอยหลบซ่อนคนทวงหนี้
จากนั้นนักพนันเริ่มปล้น จบลงด้วยการตายของเหยื่อ แล้วถูกจับเข้าคุก "ถ้าวันนั้นเพียงแต่แม่ให้ตังค์ซื้อหุ่นยนต์งี่เง่านั่น" เขายังโทษคนอื่นไม่เลิก
"ไม่รู้เพราะฤทธิ์ยาอะไรผมเห็นไอ้ตัวเวรนี่ตั้งแต่เด็ก" ที่จริงเขาติดยาเสพติดตั้งแต่อายุเก้าขวบและเห็นภาพหลอนอสูรกายตนหนึ่งนับจากนั้น "เคยคิดจะหนีแต่ก็หนีไม่พ้น"
เขาสู้กับภาพหลอนนั้นมาตลอดชีวิตแต่ก็ไม่สามารถกำจัดมันไปได้
ยาเสพติดหลายชนิด โดยเฉพาะอย่างยิ่งยาบ้า ยาไอซ์ ยาลดความอ้วน รวมทั้งกาแฟลดความอ้วนที่ใส่สารต้องห้าม สามารถทำให้เกิดภาพหลอน(visual hallucination) บางคนอาจจะเกิดชั่วคราว แต่บางคนเกิดขึ้นอย่างถาวร เป็นสาเหตุให้ต้องใช้ยาเสพติดจำนวนมากขึ้นเพื่อช่วยประคับประคองจิตใจให้ต่อสู้กับภาพหลอนนั้นได้ กลายเป็นวงจรร้ายที่ไม่สิ้นสุด แม้หยุดยาเสพติดแล้วภาพหลอนนั้นก็ไม่หายไป
เดอะดวงใช้ภาพหลอนอสูรกายเป็นตัวแทนของปัญหาที่เขาก่อขึ้น หากเขาขจัดอสูรกายนั้นได้ปัญหาก็หมดไป ในทำนองเดียวกันหากเขาขจัดปัญหาได้อสูรกายก็หายไป จะเห็นว่าเวลาชีวิตจมอยู่ในปลักเราจะพบว่ามองไปทางใดก็ไม่มีทางออกเพราะวงกลมของปัญหานั้นครอบเราอยู่ มีแต่ล้างชีวิตเดิมเริ่มต้นชีวิตใหม่
อันที่จริง ตอนจบของเรื่องนี้ไม่สอดคล้องกับตอนเริ่มต้นเท่าไรนัก จุดเด่นของเรื่องนี้คือวิธีเล่าเรื่องที่ realistic มากภายใต้เวลาและหน้ากระดาษไม่กี่แผ่นได้เรื่องราวทั้งชีวิตของคนหนึ่งคน
แต่จบแบบมนุษย์ค้างคาวไปเสียได้
ปี 2552 2553 2554 เดอะดวงเขียนการ์ตูนชุด เรื่องมีอยู่ว่า วางจำหน่ายโดยบันลือบุคส์ รวมเรื่องสั้นอ่านเพลินๆ แต่ไปได้รางวัลถึงญี่ปุ่น
.
