เขม่า
โดย สรกล อดุลยานนท์ คอลัมน์สถานีคิดเลขที่ 12
ในมติชน ออนไลน์ วันเสาร์ที่ 30 มิถุนายน พ.ศ. 2555 เวลา 13:40:53 น.
(ที่มา คอลัมน์สถานีคิดเลขที่ 12 หนังสือพิมพ์มติชนรายวัน ฉบับประจำวันเสาร์ที่ 30 มิถุนายน 2555 )
ในห้องเรียนวันหนึ่ง "ไอน์สไตน์" ตั้งคำถามกับนักศึกษาว่า...
"มีคนซ่อมปล่องไฟสองคน กําลังซ่อมปล่องไฟเก่า พอพวกเขาออกมาจากปล่องไฟ ปรากฏว่าคนหนึ่งตัวสะอาด อีกคนตัวเลอะเทอะเต็มไปด้วยเขม่า ถามว่า คนไหนจะไปอาบน้ำก่อน"
นักศึกษาคนหนึ่งยกมือตอบทันที "คนที่ตัวสกปรกเลอะเขม่าควัน"
"ไอน์สไตน์" ยิ้มนิดนึงแล้วตั้งคำถามต่อ
"นักศึกษาลองคิดดูให้ดีนะ คนที่ตัวสะอาด เห็นอีกคนที่ตัวสกปรกเต็มไปด้วยเขม่าควัน เขาก็ต้องคิดว่าตัวเขาออกจากปล่องไฟเหมือนกันก็ต้องสกปรกเหมือนกันแน่เลย ส่วนอีกคนเห็นฝ่ายตรงข้ามตัวสะอาด ก็ต้องคิดว่าตัวเองก็สะอาดเหมือนกัน"
"ตอนนี้ ผมขอถามพวกคุณอีกครั้งว่า ใครที่จะไปอาบน้ำก่อน"
นักศึกษาอีกคนรีบยกมือ ตอบด้วยเสียงที่ตื่นเต้นว่า "ผมรู้แล้วครับ พอคนตัวสะอาดเห็นอีกคนสกปรก ก็นึกว่าตัวเองต้องสกปรกแน่ ส่วนคนที่ตัวสกปรกเห็นอีกคนตัวสะอาด ก็นึกว่าตัวเองไม่สกปรกเลย ดังนั้น คนที่ตัวสะอาดต้องวิ่งไปอาบน้ำก่อน ?.. ถูกต้องไหมครับ"
"ไอน์สไตน์" กวาดสายตาไปรอบห้อง นักศึกษาทุกคนพยักหน้าเห็นด้วยกับคําตอบนี้
"คําตอบนี้ก็ผิด เพราะทั้งสองคนออกมาจากปล่องไฟเก่าเหมือนกัน จะเป็นไปได้อย่างไรที่คนหนึ่งสะอาด อีกคนหนึ่งจะสกปรก" เขายิ้มแล้วสรุป
"นี่แหละที่เขาเรียกว่า...ตรรกะ"
"ไอน์สไตน์" บอกว่า เมื่อความคิดของคนเราถูกชักนําจนสะดุด ก็จะไม่สามารถแยกแยะและหาเหตุผลแห่งเรื่องราวที่แท้จริงออกมาได้
เราจึงลืม "ความเป็นเหตุเป็นผล" ในเรื่องที่เป็นพื้นฐานที่สุด
เหตุที่นึกถึงเรื่องนี้ขึ้นมา เพราะเห็นข่าวเรื่องอุบัติเหตุ "นาซา" ในเมืองไทย
จากเรื่อง "วิทยาศาสตร์" บริสุทธิ์ เมื่อมีนักการเมืองมาชี้นำให้กลายเป็นเรื่อง "ความมั่นคง" และ "การเมือง"
คนจำนวนมากก็ถูกชี้นำจนลืม "ตรรกะ" พื้นฐาน
ลืมว่าเทคโนโลยีดาวเทียมวันนี้ไปไกลมากแล้ว แค่โปรแกรม "กูเกิล เอิร์ธ" ก็สามารถมองเห็นหลังคาบ้านของทุกคนได้แล้ว
ดาวเทียมทหารของสหรัฐอเมริกาจึงน่าจะมีประสิทธิภาพมากกว่านี้
ไม่แปลกหรอกที่รัฐมนตรีบางคนจะพูดเล่นๆ ในที่ประชุมคณะรัฐมนตรีถึงเรื่องสหรัฐอเมริกาจะจารกรรมความลับด้านความมั่นคงของไทย
"ยังเหลืออะไรที่เขาไม่รู้อีกบ้าง"
เรื่องบางเรื่องที่คนไทยไม่รู้ แต่สหรัฐอเมริการู้ดีมาก
กรณี "วิกิลีกส์" ชัดเจนที่สุด
ไม่แปลกหรอกที่นักวิทยาศาสตร์ไทยจะโกรธมากที่โครงการนี้ล้มลงเพราะ "การเมือง"
เพราะเป็นการเสียโอกาสการเรียนรู้ครั้งสำคัญ
วันนี้พรรคประชาธิปัตย์คงรู้แล้วว่าเกมการเมืองครั้งนี้ เขาต้อง "จ่าย" อะไรไปบ้าง
"เขม่า" บนตัวคือ "คำตอบ" ที่ดีที่สุด
.