โดย พรพิมล ลิ่มเจริญ คอลัมน์ “ใส่บ่าแบกหาม”
ในมติชนสุดสัปดาห์ ฉบับวันศุกร์ที่ 10 สิงหาคม พ.ศ. 2555 ปีที่ 32 ฉบับที่ 1669 หน้า 73
เธอจ๊ะ
W.E. ย่อมาจาก Wallis และ Edward
เรื่องราวเก่ากาลที่กษัตริย์เอ็ดเวิร์ดที่ 8 แห่งราชวงศ์อังกฤษ ผู้ที่ทรงสละราชบัลลังก์เพื่อมาใช้ชีวิตสามัญชน เป็นเพียง นายเดวิด วินด์เซอร์ ร่วมกับ นางวอลลิส ซิมป์สัน ประวัติศาสตร์โลกก็จารึกไว้ว่าเป็นความรักอันยิ่งใหญ่แห่งศตวรรษ
ไม่อยากเอ่ยเลยว่ากำกับการแสดงโดยมาดอนน่า
มาดอนน่าเนี่ยนะ? มากำกับหนังเกี่ยวกับราชวงศ์อังกฤษ หนังชีวิตรักโรแมนติกที่เนื้อหายิ่งใหญ่ขนาดนี้ ใครรู้เข้าก็ต้องคิดล่วงหน้าไปก่อนเลยว่าหนังเรื่องนี้สิ้นหวังชัดๆ
ฉันขอแนะนำเธอต้องทำเป็นไม่รู้ไม่เห็นกับเรื่องมาดอนน่านี้เหมือนฉัน ฉันไม่รู้เลยว่าใครกำกับฯ พอได้ดูก็รู้ว่ามันไม่ได้แย่ อย่างน้อยเสื้อผ้าก็สวยมากๆ หรูหราตระการตา ถึงกับเป็นหนึ่งในผู้ได้รับการเสนอชื่อเข้าชิงรางวัลออสการ์สาขา Best Achievement in Costume Design เจียวหนาไม่ใช่ย่อยเลยแหละ (แต่ก็พ่ายแพ้ให้แก่ The Artist ไป)
เพลงประกอบหนังสิชนะ เพลง Masterpiece ที่ใช้ประกอบหนังก็ได้รางวัลลูกโลกทองคำสาขา Best Original Song-Motion Picture
เรื่องก็มีอยู่ว่า เขาให้ผู้หญิงที่มีชีวิตอยู่คนละช่วงเวลาห่างกัน 6 ทศวรรษได้เป็นตัวเดินเรื่อง
คนแรก Wally Winthrop ผู้หญิงสาว มีชีวิตในปี ค.ศ.1998 แต่งงานแล้วก็จริง แต่ชีวิตสมรสแห้งแล้งและแสนจะเปล่าเปลี่ยวเดียวดาย นางวอลลี่ก็เลยหันไปหมกมุ่นกับเรื่องราวชีวิตรักของกษัตริย์เอ็ดเวิร์ดที่ 8 กับนางซิมป์สันแทน เมื่อเราไร้รัก ก็ใช้ความรักของคนอื่นมาค้ำจุนใจแทน
อีกคนคือ นางวอลลิส ซิมป์สัน ในหนังเขาก็พยายามจะเล่าจากมุมมองของเธอ ว่าเธอได้และเสียอะไรกับการที่กษัตริย์เอ็ดเวิร์ดที่ 8 ถึงกับต้องสละราชสมบัติมาเพื่อเธอ เหตุเกิดเพราะเธอหรือเพราะอะไร
จะว่าไป ในหนังเขาก็ทำดีสมดังวัตถุประสงค์ ให้เราได้รู้จักตัวตน เป็นคนอย่างไร นิสัยอย่างไร เพราะที่เรารู้ๆ กันก็แค่เป็นผู้หญิงที่ทำให้กษัตริย์สละราชบัลลังก์มาหา
Attractive is a polite way of saying
a woman"s made the most of what she"s got.
The only thing l could do was
dress better than anyone else.
ดึงดูดใจเป็นคำสุภาพเอาไว้บอก
เวลาผู้หญิงทำสวยสุดสุดก็ได้แค่เท่าที่มี
ที่ฉันทำได้อย่างเดียว
คือแต่งตัวให้สวยกว่าคนอื่นๆ
นางซิมป์สันเขาก็รู้ว่าเขาไม่ใช่คนสวย แต่เขาก็ฉลาดเฉลียวพอ รสนิยมดีเลิศ เขารู้จักตนเองดียิ่ง
และเราก็ได้รู้ว่าความรักนี้ไม่ใช่รักแรกพบแบบเจ้าหญิงเจ้าชายในเทพนิยายของดิสนี่ ไม่ใช่เพราะหน้าตา เขาใช้เวลาเพื่อให้ความรักก่อเกิดขึ้นมาและดำเนินไป
อย่างตอนหนึ่ง นางซิมป์สันก็ชวนเอ็ดเวิร์ดคุยเรื่องการเรื่องงานในการเป็นกษัตริย์
l just finished that book
you suggested on social reform.
l think what you"re trying
to do is incredibly important.
ฉันอ่านหนังสือเรื่องปฏิรูปสังคม
ที่คุณแนะนำจบแล้ว
ฉันเลยว่าที่คุณพยายามทำอยู่
มันสำคัญมากเลยนะ
พระองค์ก็ต้องทรงประหลาดพระทัยไม่น้อย
You"re the only woman who has
ever shown any interest in my work.
เธอเป็นผู้หญิงคนเดียว
ที่แสดงความสนใจในงานของฉัน
ต้องเรียกว่าพระองค์ทรงประหลาดพระทัยมากเลยแหละ ทรงอนุญาตให้เรียกว่า เดวิด เฉยๆ ได้เลย ชื่อที่เฉพาะพระญาติจะเรียกได้เท่านั้น พระนามเต็มคือ Edward Albert Christian George Andrew Patrick David
นางซิมป์สันไม่ได้เป็นคนโปรดของใครสักคน ทางราชวงศ์ไม่ชอบแน่ๆ ทางประชาชนก็เดียดฉันท์ที่นางแต่งงานแล้วก็ตั้ง 2 ครั้ง แล้วที่มายุ่งเกี่ยวกับพระองค์ มาดำรงตำแหน่งพระสนมลับนี่ ก็ยังไม่ได้หย่ากับสามีคนที่สองอีกต่างหาก
แต่นางก็กำลังจัดการ มิได้อยากให้ค้างคา เวลามันไม่เหมาะเจาะลงตัวเสียที หลักๆ ก็เพราะอยู่กันคนละประเทศ แล้วสมัยนั้นยังเขียนจดหมาย ยังส่งไปรษณีย์กันอยู่เลย แต่ก็มีวันลงตัวจนได้แหละ
Promise me you won"t come and visit.
You have to. l want a clean divorce.
l can"t be associated with you or any man.
สัญญาว่าจะไม่ไปหาไม่ไปเยี่ยม
สัญญามาก่อน
ฉันอยากไปหย่าแบบไม่มีเรื่องวุ่นวาย
ฉันจะเกี่ยวโยงกับท่าน
หรือผู้ชายที่ไหนไม่ได้ทั้งนั้น
ฉลาดไหม รู้จักเหลียวมองรอบทิศ
ข้างฝ่ายนางวอลลี่ที่อยู่นิวยอร์กก็มีปัญหาของตน หนังเขาก็เล่ากลับไปกลับมาระห่างสองนางนี้ บางเรื่องก็คล้ายคลึง บางเรื่องก็แตกต่าง และทั้งสองเรื่องนี้สร้างความเข้าใจและมุมมองใหม่ในการใช้ชีวิต
นางวอลลี่ไม่ได้ทำงาน สามีเป็นหมอหาเลี้ยง นางจึงสามารถไปขลุกอยู่ในงานนิทรรศการข้าวของเครื่องใช้ของกษัตริย์เอ็ดเวิร์ดที่ 8 และนางซิมป์สันได้ทั้งวันและทุกวัน
ชีวิตสมรสก็คล้ายๆ ว่าจะร้าวรานใกล้แตกกระจายในไม่ช้า เหมือนจะแค่รอเวลา
แค่อยากมีลูกก็มีไม่ได้ สามีไม่อยากมี เศร้าใจไง มารู้ก็ป่านนี้ ตอนเป็นสามีภรรยากันเรียบร้อยแล้วว่า สามีไม่อยากมีลูกซะงั้น และแย่ไปกว่า ไม่ได้อยากได้เราเป็นภรรยาอีกต่อไปแล้วด้วย
วันหนึ่งก็แค่ไปประมูลของที่อยากได้
l"ll pay for it out of my own account.
ฉันเอาเงินฉันชื้อ
ภรรยาไม่ได้คิดว่าทำอะไรผิด
Your own account? lt"s all my money
เงินคุณงั้นเหรอ? เงินผมทั้งนั้น
แววใกล้แตกหักมาแล้วไง สามีไม่ให้ภรรยาออกไปทำงานเอง แล้วมาพูดท่านี้จู่ๆ ว่านี่เงินฉันนั่นก็ไม่ใช่เงินเธอ ช่างไม่น่ารัก ฉันว่าภรรยายุคนี้ต้องดูแลชีวิตดีๆ ไม่มีใครรู้อนาคต การตัดสินใจไม่ทำงานและให้สามีเลี้ยงดูมันน่าสนใจมาก แต่มันคือการพาตนเองออกจากตลาดแรงงานแบบหนึ่ง ยิ่งห่างไปนานเท่าไหร่ การกลับเข้าสู่ตลาดแรงงานมันจะยากขึ้นเท่านั้น
แต่งงานกันก็ดี มีชีวิตสมรสต่อไปได้ก็น่าภูมิใจ แต่คำถามมีอยู่ว่า ได้อะไรเสียอะไรไป
What about what l gave up?
My privacy. My freedom.
My reputation.
ฉันสิเสียอะไรไปบ้าง?
ความเป็นส่วนตัวของฉัน อิสรภาพของฉัน
ชื่อเสียงของฉัน
ผู้หญิงสองคนนี้ในเรื่องเหมือนกันที่ตรงนี้ และพบว่าชีวิตมันมีทางให้เลือก สุดแท้แต่ว่าจะเลือกหรือไม่
นางวอลลี่ได้พบผู้ชายที่ตรงกันข้ามจากสามีโดยสิ้นเชิง
Russian intellectual,
slumming as a security guard.
Dime a dozen.
เป็นคนรัสเซีย ร่ำเรียนมาดี
ลดตัวมาเป็น รปภ. มีถมเถไป
dime a dozen เป็นสำนวน แปลว่า มีถมเถ หาได้ง่ายๆ มีอยู่ทั่วไป ราคาไม่แพง
ก็มีนางวอลลี่นี่แหละที่ได้เรียนรู้ว่า ผู้ชายคนนี้ที่มองเผินๆ ว่ามีอยู่ทั่วไป จะกลายเป็นคนสำคัญในชีวิต จะเปลี่ยนชีวิตให้เธอได้ไหม?
และที่สำคัญเธอยอมเปลี่ยนตัวเองหรือเปล่า?
หนังมันไม่ได้แย่ แต่ก็ไม่ได้สมบูรณ์แบบ ต่อให้มาดอนน่ากำกับฯ ด้วยซ้ำไป มันก็ไม่ได้แย่
แต่ที่แน่ๆ หนังเขาชัดเจน ความรักมันมีคุณค่าล้ำชื่นฉ่ำใจ
แต่มันทำเราลำบากได้แบบคาดไม่ถึง
โดยเฉพาะเวลาที่ได้พบว่าความรักอย่างเดียวมันไม่เคยเพียงพอ
ฉันเอง
.
