โดย ศิลา โคมฉาย คอลัมน์ แตกกอ-ต่อยอด
ในมติชนสุดสัปดาห์ วันศุกร์ที่ 17 สิงหาคม พ.ศ. 2555 ปีที่ 32 ฉบับที่ 1670 หน้า 67
ผมเชื่อว่า ประดาท่านผู้ประสงค์จะออกเงินรางวัลพิเศษ ที่เรียกเงินอัดฉีด
อยากควักใจจะขาด ต้องการจ่ายกันจริงๆ
จ่ายให้นักกีฬาผู้สามารถ ตั้งใจจริง มุมานะ ลงแรง ทุ่มเทสุดพลัง จนสามารถคว้าชัยในรายการแข่งขันระดับโลก
เพราะชัยชนะหอมหวาน นำมาซึ่งความสุข
นักกีฬามีความสุข ตัวผู้ตั้งรางวัลก็มีความสุข และยังทำให้ผู้คนทั้งมวลมีความสุข เป็นความยิ่งใหญ่ภาคภูมิใจร่วม ได้ยืดอกกันทั้งแผ่นดิน
ผลด้านอื่นซึ่งตามมาถือแค่เป็นผลพลอยได้
คนใจใหญ่เมื่อมีเงินเหลือเฟือ เหลือกินเหลือใช้ ก็ต้องควักออกใช้อย่างสร้างสรรค์
การสร้างอาณาจักรโอฬารพันลึก นั่ง-นอนกอดเงินมหาศาลโดดเดี่ยวเงียบเหงาอยู่หลังแนวรั้วทึบทะมึน ไม่น่าอภิรมย์
เท่าการได้มีส่วนร่วมสร้างความสำเร็จให้สังคมส่วนรวม
เลือกใช้ชีวิตโอ่อ่าเปิดเผย อยู่กลางมิตรภาพอันกว้างขวางและหอมอวล
แต่ไหนแต่ไรมา เรายืนอยู่บนหลักการเดิม เสนอเงื่อนไขท้าทาย กำหนดตัวเลขเงินทองก้อนโตเพื่อแลกกับเหรียญรางวัล ที่ดูเหมือนจะอยู่สุดเอื้อม กระตุ้นให้นักกีฬาสู้จนถึงขีดสุด
เม็ดเงินมหาศาลพอจะพลิกเปลี่ยนสภาพชีวิต
บนหลักการนี้ หลายปีที่ผ่านมา นักกีฬาหลายคนเอาชนะการท้าทายได้สำเร็จ และส่งต่อกันมาแบบรุ่นสู่รุ่น กระทั่งกลายเป็นความคุ้นเคยธรรมดาในความรู้สึกของผู้คนโดยทั่ว ก่อเกิดความคาดหวัง และตั้งความหวังไว้สูงลิบ
ทั้งยากจะเผื่อใจไว้รับความผิดหวัง
แต่โอลิมปิกครั้งล่าสุด หลายอย่างดูเหมือนจะเปลี่ยนไป
โดยเฉพาะผลการแข่งขันของทีมนักกีฬาไทย น่าจะทำให้ประดาผู้ประสงค์จะออกเงินหลายรายประกาศเก้อ ผิดหวัง บางรายต้องแตกเงินย่อยปรับเปลี่ยนเป็นรางวัลปลอบใจ
ลอนดอนเกมส์ 2012 จึงเหมือนเป็นตัวบอกกล่าวว่า หลักการ วิธีการอัดฉีดโบร่ำโบราณ น่าจะถึงกาลต้องปรับเปลี่ยน หากต้องการจ่ายเงินจริง
บนตารางสรุปเหรียญ ลอนดอนเกมส์ 2012 ช่วงค่อนไปทางต้นเดือน น่าแปลกใจพอๆกับความชื่นชม ที่ในระดับท็อปไฟว์ มีเกาหลีใต้ยืนผงาดอยู่เหนือประดายักษ์ใหญ่ของโลก
ทำให้ผมคิดถึงโค้ช เช- เช ยอง ซุก
คิดถึงบทสัมภาษณ์ของเขา หลังจากพาน้องวิว เยาวพา บุรพลชัย คว้าเหรียญทองแดงเทควันโด โอลิมปิก 2004 ที่กรุงเอเธนส์
วันที่น้องวิวในวัยใส บุคลิกน่ารักสวยหวานเกินกว่าจะเป็นนักเตะ ก่อกระแสความนิยมชมชื่นขั้นคลั่งไคล้ กลายเป็นแรงบันดาลใจของคนรุ่นใหม่ ตระเวนรับรางวัลพิเศษกันไม่หวาดไม่ไหว
ผมคิดถึงบทสัมภาษณ์ โดยเฉพาะประเด็นเงินอัดฉีด
โค้ชเชว่า ในเกาหลีใต้เงินอัดฉีดชัยชนะทางการกีฬาในนัดสำคัญๆ มีมากมหาศาลเช่นกัน นักกีฬาจะได้รับ แต่เงินก้อนใหญ่จะตกเป็นของสมาคมกีฬาต้นสังกัด เป็นทุนรอนนอกเหนือจากการอุดหนุนของรัฐเพราะเมื่อความสำเร็จผ่านไป สมาคมต้องกลับไปเริ่มต้นลงมือทำงานสร้างสรรค์ใหม่ กับนักกีฬารุ่นใหม่
ทีมต้องมีตัวตายตัวแทน รุ่นเก่าอาจเหลืออายุใช้งานน้อยลง หรือได้ผ่านช่วงเวลาสมบูรณ์สุดขีดไปแล้ว แรงจูงใจอ่อนโรยลง หรือได้รับบาดเจ็บจนไม่อาจกลับมาฟิตสมบูรณ์แข็งแกร่งดังเดิมอีก
บางทีจำเป็นต้องเพาะสร้างจากพรสวรรค์รุ่นเยาว์
การนี้เป็นงานหนัก ต้องมีแผนการทำงานชัดเจน มีเครื่องไม้เครื่องมือ ที่สำคัญมีทุนรอนใช้จ่ายอย่างพอเพียง
ลองชายตามองอันดับ และจำนวนเหรียญรวมของเกาหลีใต้ ในโอลิมปิกหนนี้ แล้วคิดกันเล่นๆบางทีท่านผู้ประสงค์จะออกเงินอัดฉีด อาจจะเกิดรู้สึกว่า ควรเอามาปรับใช้กับบ้านเราได้บ้าง จะได้ตบรางวัลพิเศษกันสมใจอยาก
เอาเป็นว่า เงินก้อนควรได้รับการจัดสรร ระหว่างตัวนักกีฬากับสมาคม หรือมีทั้งเงินสำหรับนักกีฬา กับเงินของสมาคม
ระบุหรือแบ่งแยกกันให้ชัดเจน เป็นจุดประสงค์ของผู้จ่าย
ชัยชนะในระดับโลกต้องขึ้นอยู่กับความพร้อมถึงขีดสุด ผู้ประสงค์จะจ่ายเงินจริง ควรก้าวผ่านการเป็นมืออัดฉีดสมัครเล่นเฉพาะหน้า ว่ากันจริงจังเป็นมืออาชีพ ประกาศตัวเงินกันล่วงหน้าอย่างน้อยครึ่งปี ทั้งกำหนดให้สามารถหยิบเงินส่วนนี้มาใช้ล่วงหน้าได้แบบจำกัดจำนวนใช้เพื่อการเตรียมความพร้อม
เพราะมีแต่นักกีฬาที่พร้อมสรรพเท่านั้นจะประสบชัย
ลองไม่มีความพร้อมใดๆ การประกาศอัดฉีดเป็นแค่เรื่องเพ้อพก
ในลอนดอนเกมส์ 2012 สภาพฟ้องว่า นักกีฬาไทยยังไม่แข็งแกร่งพอ แม้ฝีไม้ลายมือพอสู้ได้ แต่สภาพจิตใจ ร่างกาย เรี่ยวแรงไม่สามารถทาบชาติชั้นนำ เกมระดับโลกแต่จำนวนโค้ชกับนักกีฬาไม่สัมพันธ์กัน ระหว่างสมาคมต้องหยิบยืมโควต้าโค้ช มาผลัดกันใช้ หรือโค้ชกีฬาความหวังยังมีผู้ตั้งข้อกังขาในฝีมือ...
กีฬามวยที่เคยเป็นทีมหลักชุดใหญ่เลื่องชื่อ กลายเป็นกลุ่มหนุ่มผู้ไร้ประสบการณ์ เพราะแทบไม่ได้ออกตระเวนแข่งขัน วัดฝีมือ ศึกษาคู่แข่ง เพิ่มพูนประสบการณ์ให้มากพอ
อาจถึงคราวที่ต้องควักกระเป๋าอัดฉีดกันก่อนเกม เพื่อจะได้เฮ...กันทั่วถ้วนหน้าช่วงหลังเกม
++
โดย ศิลา โคมฉาย คอลัมน์ แตกกอ-ต่อยอด
ในมติชนสุดสัปดาห์ วันศุกร์ที่ 10 สิงหาคม พ.ศ. 2555 ปีที่ 32 ฉบับที่ 1669 หน้า 80
บรรยากาศวันแม่ของปีนี้ บางเรื่องดีๆ ชวนให้คิดกว้างไกลไปถึงเพศแม่
อย่างเรื่องของสาวขอนแก่น ที่พาธงชาติไทยขึ้นสู่ยอดเสาสูงสง่า ในฐานะผู้คว้าเหรียญเงินโอลิมปิกกับกีฬายกน้ำหนัก
พิมศิริ ศิริแก้ว ประเดิมนำชื่อประเทศ ไปปรากฏบนทำเนียบของผู้ชนะ
นักยกลูกเหล็กแม่เนื้ออ่อน...ภาษาข่าวกีฬารุ่นโบราณเคยว่าอย่างนั้น
เธอช่วยผ่อนคลาย คืนความสุขให้คนไทย ที่พักหลังคุ้นเคยดีกับการได้ครอบครองเหรียญรางวัล การแข่งขันกีฬาโอลิมปิก จนกลายเป็นความคาดหวังจริงจัง
เราก้าวไปยืนแถวหน้าในโลกกีฬา ที่ใครก็ต้องยำเกรง
เราต้องชนะ!
ย้อนหลังไปหมาดๆ ทีมวอลเลย์บอลหญิง ภาษาข่าวกีฬาเก่าๆ อาจเรียก...นักตบลูกยางแม่เนื้อนิ่ม ก็ผงาดขึ้นครองอันดับ 4 ในการแข่งขันเวิลด์กรังด์ปรีซ์ กลายเป็นทีมระดับโลก ตบเอาประดาสาวถึก ทั้งผมทอง ผิวสี จากหลายทวีปกระจุยกระจาย
คว่ำจีน ญี่ปุ่น คิวบา ตุรกี ปอร์โตริโก...
ทำสิ่งสุดยอดให้โลกชื่นชม
มติชนออนไลน์ รายงานว่า อรอุมา สิทธิรักษ์ ทำคะแนนสูงสุด (30 คะแนน ในวันพบกับจีน) ทีมเสิร์ฟทำคะแนนสูงสุดต่อนัด (13 คะแนนวันพบตุรกี) เซ็ตที่ทำคะแนนสูงสุด (34 : 32 วันพบกับจีน) นัดซึ่งทำคะแนนรวมสูงสุด (233 คะแนน ในวันเอาชนะจีน)
ผู้คนเทความรักความสนใจไปที่พวกเธอ นักกีฬาหญิง เกิดกระแสสังคม กลุ่มแฟนพันธุ์แท้ หลายคนเป็นที่คลั่งไคล้ไม่แพ้ดารานักแสดง ขั้นไม่อาจใช้ชีวิตปกติในที่สาธารณะ
ปลื้มจิตร์ ถินขาว เป็นสุดยอดขวัญใจฝ่ายหญิง ในฐานะสาวมาดเท่ ขณะ นุศรา ต้อมคำ สาวหมวยสวยขาว หนุ่มๆ พากันปลื้มเธอยิ่งนัก
คนอื่นๆ ต่างถูกยกขึ้นเป็นต้นแบบ
ผลงานของคนเพศแม่เหล่านี้ อาจช่วยทุเลาความเจ็บปวด การตื่นตระหนก ความทุกข์ท้อที่เกิดจากความรุนแรง กระทั่งบนหน้าหนังสือพิมพ์ ภาพอวลตลบด้วยควันไฟ กับเศษซากปรักหักพังจากคาร์บอมบ์
เธอและเราต่างยังมีกำลังใจให้กัน
กับบรรยากาศวันแม่ แม้จะเหลือเพียงแม่ในความคำนึงมาหลายปี ผมมักคิดใคร่ครวญถึงความผูกพันของเรา ลูกชายนักแหกโค้ง กับแม่หญิงนักสู้ชาวบ้าน
บางทีในสมองเกิดคำถามที่ไม่คุ้น...
ชั่วชีวิตเคยบอกรักแม่บ้างไหมนะ?
พยายามค่อยๆ หวนระลึก ตรึกตรอง กระทั่งรีดเค้นก็มองไม่เห็นคำตอบ
สิ่งที่รับรู้ได้คือ เรากลัวแม่
ทั้งๆ ที่แม่ไม่ใช่คนอารมณ์ร้าย อาละวาด ฟูมฟาย แผดเสียง หรือร้ายรุนแรงแบบใช้กำลัง
กลัวเพราะภาพฝังใจทั้งมวล ล้วนเห็นแม่ลงมือทำงาน ทำสารพัดทั้งกลางนา ในไร่สวน งานค้าขาย งานช่างตัดเย็บเสริมสวย ถึงงานบ้าน ในครัว...
หลายงานหนักหนาเกินกว่าจะเป็นของฝ่ายหญิง
หากเป็นงานของเพศแม่ ผู้ซึ่งเปี่ยมด้วยความรับผิดชอบ หลังจากให้กำเนิด เลี้ยงดู กล่อมเกลา พิทักษ์รักษา ไม่ต่างแม่ในตำแหน่งอื่นๆ ไม่ว่าแม่ทัพ แม่กอง แม่งาน...
งาน และความรัก ที่ทุ่มเทให้ครอบครัว ทำให้เราเห็นและยำเกรง เกิดเป็นความกลัว
กลัวว่าแม่จะเสียใจ หากลูกกระทำสิ่งผิดพลาด เสียหายร้ายแรง
สิ่งที่เป็นการแนะนำสั่งสอน ล้วนมาจากการปฏิบัติในชีวิตประจำวัน ตามคติโบราณประเภท ทำให้ดู อยู่ให้เห็น ส่วนที่เป็นถ้อยคำมีน้อยนักอย่าง เมื่อเกิดเป็นชาย ก็ต้องเป็นลูกผู้ชาย...
นามธรรมทั้งดูกว้างและเลื่อนลอย
ต้องค่อยๆ เรียนรู้ เก็บเกี่ยว ทำความเข้าใจ ซึมซับความหมายเอาจากสายทางชีวิตในวัด โรงเรียนชายล้วน หนังสือ กลุ่มกิจกรรม...เป็นมิตร เปิดเผย ว่ากันซึ่งๆ หน้า ไม่เอารัดเอาเปรียบ มีศักดิ์ศรี ฯลฯ
รวมถึงไม่ฉวยโอกาส ไม่ใช้ความรุนแรงกับคนเพศแม่
บางทีวันแม่แห่งชาติ อาจต้องใช้เป็นโอกาสเคลื่อนไหว สร้างแรงสั่นสะเทือนทั่วทั้งสังคม เรียนรู้เข้าใจ ตระหนักสำนึกถึงเพศแม่ ในยุคสมัยที่การใช้ความรุนแรงในครอบครัวมีอยู่ทั่วไป
วันนี้ระอุไปด้วยเรื่องราวแนว รักแสน แค้นหนัก
ข่าวสารที่ชวนตระหนกตอกย้ำซ้ำซาก ประเภทลงมือฆ่ายกครัว หรือลุยสังหารอำมหิต สาดน้ำมันจุดไฟเผา...
เพราะเลิกราไปกันไปแล้ว กลับมาขอคืนดีไม่สำเร็จ
แง่มุมทางจิตวิทยามองว่า ผู้ชายอาจเกิดรักได้แบบฉับพลัน เมื่อประสบพบเห็นหญิงแล้วถูกตาต้องใจ และอาจหมดรักเอาง่ายๆ เมื่อผิดจากความคาดหวัง ขณะหญิงค่อยๆ สั่งสมความพึงใจ และไม่อาจตัดใจได้โดยง่าย หากตัดได้จักไม่เหลือแม้ใย
อาการฉับพลันของชายพร้อมจะถลำไปสู่ความผิดพลาด เกิดความเสียดายจึงพยายามหวนกลับ
และไม่อาจยอมรับการปฏิเสธ
แต่เพศแม่สำคัญและยิ่งใหญ่กว่า จะถูกข่มเหงย่ำยี...
.
